Beatrix, Oranje onder vuur (1)

Auf die Tragik der Blaublutigen

In de eerste paar minuten van 'Beatrix, Oranje Onder Vuur' dwarrelt een fel oranje ballon de lucht in, de vrijheid tegemoet.
Van schrik losgelaten door een koningsgezinde toeschouwer als zich op 30 april 2009 een auto in de Naald bij Apeldoorn boort. 
Het is een vrijheid die die andere Oranje waar deze serie over gaat, Beatrix, nooit zal kennen. 

Als moeder (of vader) des vaderlands ben je tenslotte publiek bezit. En dus moet je eraan wennen dat fotografen met het toestel in de aanslag geïnteresseerd zijn in de meest basale onderdelen van je handel en wandel. Moet je er rekening mee houden dat alles wat je doet voor je het weet breed uitgemeten in de krant staat. Anno tweeduizendzoveel hoort daar ook bij dat je jezelf al zappend in licht aangezette en gedramatiseerde vorm op de TV kunt tegenkomen. Zonder dat je jezelf over iets van dat alles ooit publiekelijk kunt verdedigen.
Waar in Amerika bij de Kennedy's doorgaans nog met gepast ontzag wordt gewacht tot de generatie die door de mangel wordt gehaald is uitgestorven, moeten onze huidge vorstin en kroonprinselijke familie er in BOOV genadeloos aan geloven. De TV dokter moet eerlijk zeggen: zij kreeg er toch een beetje een unheimisch gevoel van. Zij stelde zich voor hoe Alex en Maxima gezellig samen op de bank zaten, Amalia mocht nog even opblijven, en daar priemen ineens de blote borsten van papa's ex de woonkamer in. Ook goedenavond. Nu is een naakte Emilie op zich nog zeer onschuldig, zelfs voor een gezonde Hollandse kinderziel, maar straks kom ook opa Zorreguieta nog langs en leg dat 's ochtends maar eens snel even uit boven de boterham met hagelslag.


Gelukkig prijkt tijdens de uitzending pontificaal het VPRO logo in de bovenhoek van het scherm, maar als de TV dokter blind had moeten kiezen, was dit waarschijnlijk wel de laatste omroep die zij ervan verdacht zou hebben BOOV uit te zenden. Scenarioschrijver Thomas Ross heeft namelijk een behoorlijk Telegraafsausje over de aflevering heen weten te gieten, waardoor de TV dokter af en toe het idee had naar een Oranje soap te kijken. Zo liep eerdergenoemde Emilie in haar onderbroek Beatrix tegen het lijf, die onaangekondigd bij de toen nog overduidelijke Prins Pils (hij dronk geen Heineken, getuige de lege flesjes) op bezoek kwam om te praten over troonsafstandspoging nummer één (in de twintigste week van haar twintigste regeringsjaar). En een onbehoorlijke Clinton maakt ongehinderd grapjes over de buitenechtelijke escapades van Bernhard tijdens een staatsbezoek. "Opa zei, dat die Bill iets heeft met zijn stagiaire", geeft Alex later nog even wat extra expositie. Nee, de Willem-Alexander die wij hier voorgeschoteld krijgen, leest duidelijk liever de Privé dan de Staatscourant.

Er zijn grote namen gestrikt voor BOOV. Kitty Courbois maakt haar opwachting als Wilhelmina, Ellen Vogel speelt de aftakelende Juliana, Thom Hoffman ('darling, please') zet een heerlijk foute en smeuïge jonge Bernhard neer die precies de toon van het script raakt. Willeke van Ammelrooij lijkt zo weggelopen van een guldenmunt. Bij sommigen leidt die naamsbekendheid meer af dan bij anderen. Thom Hoffman gelooft de TV dokter direct. Het enige wat bij Willeke van Ammelrooij ietsje meer Beatrix had kunnen zijn was de stem. Ook Bastiaan Ragas laat wat haar betreft op dat vlak een paar steekjes vallen. Qua uiterlijk (kapsel en lekkere zachte buik) is hij prima getransformeerd in Willem-Alexander, maar als hij praat hoort de TV dokter toch meer de man van Tooske dan die van Maxima.

Subliem zijn Peter Oosthoek als de oude Claus, Mara van Vlijmen als de jonge Beatrix en Ian Bok als de jonge Claus. Zij worden geholpen door het feit dat ze iets minder bekend zijn dan een Ragas, waardoor de kijker meer een karakter dan een verklede BN-er ziet. De laatste twee profiteren ook van de setting, want de jaren '60 tillen alles naar een hoger plan. Prachtig is bijvoorbeeld de achtervolgingsscene op de klanken van 'Devil in Disguise', als Beatrix de RIVD van zich afschudt op weg naar een amoureuze ontmoeting met haar minnaar, Bob ('Kille kakmadam!').

Indrukwekkend was het bezoek van Beatrix aan de koninklijke grafkelder, waar hooguit de soundtrack van 'American Beauty', hoe toepasselijk de klanken ook waren, wat afleidde. Tragisch zijn de immer mislukkende pogingen tot troonopvolging. Alleszeggend samengevat door Prins Claus met een berustend "Ooit. Ooit." Want vanzelfsprekend krijgt het huwelijk van Beatrix en Claus een positieve edit. Prins Claus is en blijft, ook in BOOV, een dappere ontdekkingsreiziger, een grappige, koene ridder en een slimme, lieve man. De eerste ontmoeting tussen Claus en Beatrix was verpakt in een waar sprookjesbal, inclusief een klok die twaalf uur slaat en een eerste zoen terwijl rondom het vuurwerk afgaat.

Nee, qua geschiedschrijving ziet de TV dokter BOOV niet helemaal zitten, maar als licht, romantisch koningsdrama en zoete fairytale is het zeer geslaagd.