A wee bit of Christmas

From and for all Outlander fans.

De TV dokter kijkt crime

De TV dokter bezocht haar ouders. En dat betekende dat zij Europese detective series keek. Gelukkig was er geen traag Scandinavisch repertoire in de aanbieding (er is niets mis met traag en ook niet met Scandinavisch, maar de combinatie in een crime context ligt de TV dokter nu eenmaal niet zo). Nee, de TV dokter keek naar de eerste aflevering van de nieuwe Britse serie "Safe House" en, na enig aandringen, naar "professor T", een productie van onze zuiderburen.

Safe House vertelt het verhaal van een als Bed and Breakfast vermomde opvangplek voor mensen die tijdelijk even moeten onderduiken omdat ze niet veilig zijn. In aflevering 1 was dat een samengesteld gezin, dat om de een of andere reden (daarvoor moeten we aflevering 2 kijken, er was een heuse cliffhanger) een griezelige gast achter zich aan had. Wie hoopte vooral veel mooie natuur in het Lake District te zien, kwam bedrogen uit. Waar Outlander en het Schotse landschap elkaar naar een hoger plan trekken, bood Safe House niet meer dan een koud meer en dezelfde slingerende weg door de bergen. Jammer hoor.
De spanning kwam overigens vooral van de muziek die overal onder was gezet. Echt van die "oh er zit iets om de hoek" muziek. De openingsshots van de hoofdrolspeler die in een meer zwemt hadden verdacht veel weg van Jaws en even dacht de TV dokter dat ze per ongeluk in een Loch Ness serie terecht gekomen was. Maar nee, dat meer ligt toch echt iets meer naar het noorden. Het is te hopen dat de verhaallijnen de komende afleveringen zelf voor spanning gaan zorgen, want het lag er wel heel dik bovenop dat het hier vooral een vet aangezette soundtrack was die op ons gevoel in probeerde te werken.

De moeder van de TV dokter probeerde uit te leggen wat er zo leuk was aan professor T. Het klonk vooral.... raar. "Probeer het nou maar", drong zij aan. En dus schoof de TV dokter aan voor een Belgische crime serie over een hoogleraar met smetvrees die moorden oplost. Zij viel ergens middenin seizoen 2.
Holy Guacamole.
Professor T is het meest originele dat de TV dokter in tijden heeft gezien. Het is dokter Tinus meets Hercule Poirot meets Crazy Ex Girlfriend. Dit is A Beautiful Mind meets Witse meets Glee. Elke uitleg van het concept doet de serie totaal teniet. Er is een (naar het zich laat aanzien) goedwerkend politieapparaat, met stuk voor stuk interessante sujetten, waarvan het meteen al duidelijk is dat niet iedereen vertrouwd kan worden en/of helemaal goed in zijn of haar vel zit. Alle karakters zijn stuk voor stuk intrigerend. En dan is de professor zelf nog niet eens in beeld geweest. Aan hem zitten de nodige steekjes los. Zijn smetvrees is nog niet eens het grootste probleem. Hij ziet ook dingen die er niet zijn, wat de makers ruimte geeft tot flitsende editing en absurdistische uitstapjes met cabareteske invloeden. Alles aan de professor is een beetje abnormaal. Zijn secretaresse. Zijn werkkamer. Zijn dagbesteding. Door dit te mengen met de hyperrealistische wereld van dat op zichzelf al niet oninteressante politiecorps, ontstaat een unieke en dynamische vorm. Dit is crime series 2.0. Het wachten is op een slap en slecht Nederlands aftreksel.
Amai, importeren die hap, voor het te laat is!

Als de dijken breken

Vooruit. Echt vrolijke televisie is het niet. Maar ieder weldenkend mens is toch al in een doemstemming. Met een Amerikaanse president-elect die ontkent dat er überhaupt sprake is van klimaatverandering, en een prognose dat Nederland de gestelde klimaatdoelen bij lange na niet gaat halen tenzij er daadwerkelijk iets fundamenteel verandert,  kon dit er ook nog wel bij. Sterker nog, dan is een dramaserie over doorbrekende dijken niet eens erg vergezocht. De TV dokter zou het eerder 'goed getimed' willen noemen.

Helaas valt het oordeel over "als de dijken breken" (#addb) nu na een paar weken toch wat negatief uit. Vreemd genoeg ligt dat niet aan wat bij zo'n High Concept Productie wellicht het meest kritische element lijkt: de kwaliteit van de visual effects. Er was op Twitter wat commentaar omdat de bomen klaarblijkelijk niet meebewogen in de hevige slagregens, maar daar heeft de TV dokter doorheen gekeken. Al dat water, met volgelopen polders en binnensteden, ziet er zeer geloofwaardig uit. De aflevering van gisteravond eindigde met een shot van Rotterdam Centraal, waar alleen de allerhoogste nok van het karakteristieke stationsgebouw nog boven het water uitstak.
Op de cast is ook al weinig aan te merken. Meneer Aart die in zijn bovenwoning opeens een pre-teen op zijn bord krijgt en die weinig anders kan doen dan wachten. Weinig dingen zijn zo interessant als Aart Staartjes alledaagse dingen te zien doen en horen zeggen. Gijs Scholten van Aschat als minister president: we zouden in onze handjes mogen klappen als het echt zo was. En als acteur is hij natuurlijk sowieso een topper van ongekend kaliber. En toch zit daar de zwakke plek van de serie.
Als de dijken breken legt namelijk prima het probleem van onze tijd bloot. Een tijd waarin we denken dat alles maakbaar is. Dat we overal recht ophebben. Dat alles gaat zoals wij willen, als je maar hard genoeg werkt/zeurt/schreeuwt en genoeg geld hebt. Toegegeven, het is wat stom/onwaarschijnlijk dat dat irritante gezinnetje van Suzan Visser met hun vette auto zo'n modderig omgeploegd veld inrijdt om zich daar in de modder in te graven. Maar als afspiegeling van het verwende 21e eeuwse gezin zijn ze - met smartphone en rolkoffer - goed getroffen. Uiteindelijk blijkt dat wij allemaal, als de natuur het voor het zeggen krijgt, niets anders kunnen doen dan ons overgeven aan de elementen en afwachten. En dat de helft van dat irritante gezin dat moet doen in een hoogspanningsmast in de polder bij Bodegraven, was bij lange na niet het minst onwaarschijnlijke shot dat we tot nu toe hebben gezien. Het probleem van #addb is de totale non-actie bij het regeringsapparaat. De premier staart maar wat voor zich uit. Hij weet zich alleen maar omgeven door een paar al even initiatiefloze collega's. Ze zitten erbij alsof ze allemaal een paar liter valeriaan hebben gedronken. Ontreddering en tijdelijke verslagenheid in aflevering 1 en 2 is tot daaraan toe. Maar in aflevering 4 heerst nog steeds volslagen apathie. Waar is het leger? Waar zijn de strijdkrachten? Waar is ook maar enige vorm van crisis-management? En mocht dat crisismanagement het laten afweten, laat dan in vredesnaam zien dat er in elk geval pogingen worden gedaan. Laat ze maar mislukken, als het falen van de politiek moet worden aangetoond, maar het feit dat er helemaal niemand ook maar enige aandrang lijkt te hebben om actie te ondernemen zorgt ervoor dat elke tikkende klok ontbreekt. Het gevoel van crisis is een snaar die geraakt had moeten worden. Maar nee. Een van de meest essentiële principes (zorg voor een goede spanningsboog) ontbreekt. Het is filmmaking 101. Elke scene op politiek niveau schuurt alsof er zand in de motor zit. Zelfs als de makers de bedoeling hadden om totale non-actie te laten zien, dan hadden ze dat beter kunnen verpakken. De scriptschrijvers hadden er op z'n minst wat verbale peper in kunnen gooien. Talking heads, met wat Aaron Sorkin op z'n laaglands. Met Gijs Scholten van Aschat als minister president had dit een drama van Shakespeare kaliber kunnen worden. Het is hem niet gegund. En die elementaire fout wordt niet goed gemaakt door meters water, hoe realistisch ook.

Thoughts on a masterclass with Ron D. Moore

Funny how things go. In my last post, which I wrote a few months ago prior to a much needed break on which more later, I answered this question from a meme: "from the teevee (or movies) you've been watching recently, name the top five characters you'd want coming to rescue you from a bad situation." I put Jamie Fraser from Outlander on one and Captain Jean-Luc Picard on two. Little did I know that about two months later I would be sitting in a theater in Edinburgh to listen to the man who had much to do with bringing these characters to life. That's right: Ron D. Moore (show runner for the STARZ production Outlander - on which definitely also still more later- who got his break in Hollywood as a writer on Star Trek TNG) sat down for a masterclass as part of the Edinburgh Festival. I could not pass up the opportunity to be in the same room with the man who was so instrumental to two of my favourite shows (because yes, you can be a futuristic Sci-Fi geek and a hopeless romantic at heart all at the same time - isn't life wonderful), so I got myself a ticket and a good seat.


The audience was as versatile as the guest of honour's repertoire, ranging from die hard Outlander fans to equally die hard Trekkies. To be honest, the masterclass really was more of an interview, with the discussion leader (Richard Edwards, clearly more of a Star Trek and Battlestar Galactica fan than an Outlander groupie) taking up the majority of the time. Q&A was alternated with some scenes from both Outlander and TNG on the big screen - we were in a theater after all. These bits made me realize that the production quality of Outlander is seriously through the roof. The footage looked amazing all blown up and it would be an absolute joy to binge-watch an entire season on the big screen in a theater. Surely, such a thing must be possible to arrange at some point. The fan base is active and big enough that this is going to be a sure hit - I'm just saying.

The only downside of the event was that it was way to short. Between the official Q&A and the clips that were being shown, only a few minutes were left for questions from the audience. And just when there was a large show of hands, time was up and things were wrapped up.
That is not to say, however, that there weren't some informative insights to be gotten. It was interesting to hear Ron describe how he got his lucky break in TV writing. As they say, chance favours the prepared mind. So when a friend got him on the list (make sure you get on "the list" folks) to tour the Star Trek TNG set, he was not only excited to take the tour but also stuffed a spec script in his pocket just in case. Surprise surprise, he handed it to his tour guide who happened to be a writer on the show. The script ended up on the slush pile and was ultimately read by the right person who then offered Ron a writing job on the show. It makes you wonder whether he is paying this forward and I will tell you this: I am not leaving the house without a script stashed in my bag if I ever plan to be in this guys's vicinity again.
Although Star Trek and Outlander may seem like worlds apart, there were some connections to be drawn. Interestingly, Ron started out as a huge Star Trek (the OS) fan before ending up in the TNG writing room. It made him realise that some things you would really want to see as a fan, simply don't work in the format or the setting of the show. This segwayed into a discussion of the Outlander world/community. Since the series is based on the book series penned by Diana Gabaldon, the saga has amassed a large following who have lived and breathed (and loved!) these characters for decades. Then there's folks like me, who only learned about the books after I started watching the show and so the cast and crew are facing a situation where they have to find a way to both appeal to the original fans and the new recruits that have to be drawn in from scratch. Clearly they have done an amazing job, but Ron nicely described how this is a constant balancing act.

The discussion also branched out into broader areas, touching upon how it is just simpler to produce something that is based on existing material: it's just easier to sell stuff to folks (producers and audiences alike) if they are a bit familiar with what's coming - the fact that this is happening has more to do with basic psychology than with the fact that Hollywood is out of ideas. For those not familiar with the concept of a Hollywood writing room, Ron explained the going ons in sketching out an episode. He also discussed how technological advances have opened up new possibilities in terms of writing and story telling. Thanks to "TV" series now being available on demand, it has actually become possible to tell larger, more dramatic character and story arcs. People that miss a step can simply go back and rewatch. In the olden days, the networks were worried that if people had missed the first two episodes they could never be drawn in for the remainder of the season. Ron also pointed out though, how the setting for the show made a real difference. TNG was basically a sit-sci-fi: the space ship never changed. The crew simply arrived at a planet, had an adventure and then rinsed and repeated things in the next episode. Deep Space Nine (the second Star Trek show he worked on) was much different in that regard. Since DS9 wasn't going anywhere, things that happened on the station also stayed on the station, allowing for problems to linger and feelings to fester over the course of multiple episodes. A final interesting observation was that by going into the world of Science Fiction, it becomes easier to give a direct commentary on society. Two alien species battling each other can be an obvious, but well accepted metaphor for conflicts in current society.

And so, while the event itself was way too short it was a tremendous pleasure to be spending some time with this creative genius, who shared insights from both the producer ("Kill everything!") and te writer ("Keep everything!") angle. It will be interesting to see what he is going to do with his latest project, adapting the short stories of Philip K. Dick. But for now I just hope that he will continue to give me some Claire and JAMMF. And maybe read my script some time.

Meme

"The question is, from the teevee (or movies) you've been watching recently, name the top five characters you'd want coming to rescue you from a bad situation." 

Well...

1. Jamie Fraser (duh)

2. Captain Jean-Luc Picard (assuming aliens are involved in my precarious situation). If he happens to be in a galaxy far far away then I will gladly be set free by Captain Janeway - although she should probably send Tom Paris in a shuttle).

3. Indiana Jones (preferably the Young Indiana Jones)

4. KITT

5. Superman 

Slow TV: The making of a murderer

Na het debacle dat "Collegetour met Daan Roosegaarde" heette (zie de vorige post van de TV dokter over dat event hier), was er op Twitter en Facebook direct het nodige commentaar te lezen. Veelal geschreven door studenten die bij de opnames aanwezig waren geweest. En die uit de eerste hand lieten weten dat er wel heel erg geknipt en geplakt en gesneden was in de montage, waardoor het er op televisie allemaal niet iets anders uitzag dan het in werkelijkheid gegaan was.

Al eerder deze week vroeg de TV dokter zich af: wordt er in deze tijd, waarin alles snel en veel moet zijn, niet óók op TV teveel gemultitasked? Anders gezegd: proberen we niet veel te veel informatie in een uur zendtijd te proppen, waardoor elke nuance verdwijnt en noodzakelijke achtergrondinformatie soms ontbreekt - wat weer de volgende wilde shitstorm oproept? 

Waarom was "Making a Murderer" op Netflix dit seizoen zo'n enorm succes? Niet vanwege het feit dat de hoofdpersoon (oneerbiedig gezegd het beste te omschrijven als trailer trash) nu zo'n amaibel figuur was. Niet omdat er 10 uur actie en spannende plottwists te zien waren. Maar omdat er ruimte was om te graven. Om het verhaal te laten ademen. Als een goede fles wijn. Die adem wordt in toenemende mate afgesneden en, naar het lijkt, juist bij onderwerpen waarvan je denkt: daar zou ik nou nog wel eens over door willen praten.

Want wat was precies de gedachte achter de (overigens prachtige en indringende) docu over de Levenseindekliniek? Daar kwamen in een mum van tijd drie euthanasie gevallen langs. Drie totaal verschillende cases (een mevrouw van 100 die klaar was met leven, een man met onbehandelbare psychiatrische aandoeningen en een mevrouw met semantische dementie). Drie gevallen waarbij zowel de mens achter het euthanasieverzoek als de afhandeling daarvan hun eigen drieluik hadden verdiend. In plaats daarvan werd alles in één uur gepropt, waardoor de kijker met een vreemd gevoel achterbleef bij de "hupsakee-weg euthanasie". Als je even met je ogen had geknipperd, had je het gemist. Zegt dat iets over de zorgvuldigheid waarmee de levenseindekliniek en andere betrokkenen met dit dossier zijn omgesprongen? Of zegt het iets over het tempo waarin we onze beelden tegenwoordig versneden voorgeschoteld krijgen?

Het vreemde was, dat er wel degelijk ruimte ingeroosterd was voor meer diepgang. Alleen gebeurde dit in de vorm van een nagesprek, geleid door interviewheld Coen Verbraak. Aan tafel zaten de directeur van de levenseindekliniek en een emeritus hoogleraar psychiatrie. De laatste ging met gestrekt been het nagesprek in, sprak schande van wat hij had gezien en bleek, bij even doorgoogelen, überhaupt geen voorstander van euthanasie te zijn. Dat is iemand's goed recht - maar moet je als redactie het interview zodanig willen polariseren in een nagesprek waarin je drie uiterst gevoelige dossiers, zou willen bespreken? Moet je er dan echt voor kiezen om het hele euthanasiedebat nog eens dunnetjes over te doen en een arts aan tafel te zetten die duidelijk vindt dat het leven altijd rekbaar is? 

De TV dokter zou graag iets horen van de makers van deze documentaire. Anderhalfjaar lang volgden zij de medewerkers van de levenseindekliniek. Waarom hebben zij ervoor gekozen om drie levenseindes in een uur te proppen? Of beslist de netmanager dat? Hadden de makers echt een shock-doc voor ogen, die de wereld zou laten denken dat je in Nederland wel heel makkelijk aan je einde komt als je dat wilt (of, zo werd de indruk gewekt, als je omgeving denkt dat je het wilt)? Wat wilden zij ons precies zeggen? De TV dokter snakt naar tekst en uitleg. En naar lucht.

Collegetour MindF**ck: Daan Roosegaarde

What the *bleep* gebeurde er bij Collegetour afgelopen vrijdag? Twan Huys was met een zaal vol studenten te gast in de Droomfabriek van Daan Roosegaarde. Wat leek af te stevenen op een thuiswedstrijd voor de creatieve hoogvlieger en Kunstenaar van het Jaar ontaardde in een nachtmerrie met de gast(heer) als lijdend voorwerp.


Gisteren schakelde de TV dokter in op ongeveer 30 seconden voordat Daan de zaal uitstormde. Waskebeurt? De TV dokter kijkt de aflevering nog eens terug op Uitzending Gemist. Met de kennis van nu.

Soms hebben mensen aan een half woord genoeg om elkaar te begrijpen. Al na tweeëneenhalve minuut blijkt dat Twan en Daan in elk geval niet op dezelfde golflengte zitten. Twan vraagt (onder het mom "van mislukkingen kun je ook veel leren") hoe het komt dat Daan ooit van twee kunstacademies is afgestuurd en Daan brabbelt wat over "oude vrouwtjes overvallen op zondagavond om een paar honderd euro extra te hebben"). Het blijkt een grap te zijn, die Twan niet doorhad (de TV dokter ook niet) en Daan zegt: "gaan we alles heel serieus nemen vandaag?" (spoiler alert!)

Na drieëneenhalve minuut maakt Daan er een interactief college van en kaatst hij de vraag "Hoe sex, drugs en rock-'n-roll was je studententijd" terug naar Twan. De TV dokter kan er niets aan doen, maar op dit moment gedraagt Daan zich toch een beetje als het grappigste jongetje van de klas - en dat is nooit leuk.
Twan neemt de controle weer over en drukt Daan terug op zijn plek wanneer hij wil uitzoeken uit wat voor nest hij komt. Het is duidelijk dat Daan niet de behoefte heeft aan veel gepsychologiseer over zijn jeugd, maar hij slaat zich hier beleefd doorheen.

Vervolgens krijgen we een videofragment voorgeschoteld, waarin Tracy Metz (directeur van het John Adams Institute en journalist over 'urban issues') haar grote waardering uitspreekt voor de manier waarop Daan door middel van zijn projecten technologie tastbaar maakt en naar de mensen toebrengt. Ze spreekt wel de hoop uit dat zijn kunst niet gaat lijden onder de "showelementen" die erin zitten, alsmede onder zijn veelvuldig hobnobben met de vaderlandse elite. Die vrees lijkt de TV dokter vooralsnog ongegrond, maar vooruit, je mag best zeggen dat je hoopt dat iemand zichzelf en zijn uniciteit niet verliest in zijn succes. Hij zou de eerste niet zijn.

"Grappig", zegt Daan. "Bijna een vies woord. Society Figuur. Zo zie ik het helemaal niet". Zo zag de TV dokter het ook nooit, hoor, Daan. Je kunt wat en als je dan het tij mee hebt, moet je alle kansen grijpen die zich voordoen. Dat burgervaders, politici en koninklijke hoogheden je werk waarderen, komt hoogstwaarschijnlijk doordat het goed is. En natuurlijk moet je dan met de mensen op de juiste niveaus praten om impact te hebben. Duh.

Na negen minuten zit de sfeer er prima in en mogen studenten vragen gaan stellen. Het gaat over de toekomst, over veranderingen die nodig zijn in de huidige maatschappij - collegestof bij uitstek, zou je denken, maar Twan begint een beetje aan te dringen om het toch vooral over zichzelf te hebben. Het antwoord "waaiert" teveel. Twan, lieve schat, het gaat over Grote Problemen en Grote Ideeën. Inspirerende shit, leave the man alone!

Als het over doorzichtige kleren gaat, raakt Twan oprecht geïnteresseerd in hoe iets werkt. Dat is progressie. Maar hij draait het "leugenpak" (zeg maar de intimacy dress for men) handig om en vraagt of Daan iets te verbergen heeft. Daan denkt van niet. "Kom maar op."
Dat had 'ie beter niet kunnen zeggen...

De beste vraag komt na 15 minuten, uit de zaal. "Hoe weet je nou of een idee goed is?" De vraag der vragen, die de TV dokter zichzelf minstens één keer per week ook stelt. Veel tijd om er over na te denken is er niet (in elk geval niet in de montage), want we krijgen een fragment te zien van Filemon Wesselink, die samen met Daan aan de kunstacademie in Enschede studeerde. "Buitengewoon gedreven". Dat is niets om je voor te schamen, je hebt wat talent nodig maar alleen de mensen die er he-le-maal voor gaan maken het op hun vakgebied. Dat geldt voor de grote acteurs en wetenschappers, dus waarom niet voor de grote ontwerpers? "Een narcist." Oeps. Dat is geen compliment. Wat Filemon bedoelt, blijkt uit zijn uitleg: Hier een daar maakte Daan slachtoffers. Niet met opzet, maar omdat hij gefocust was op Zijn Doel: Kunst Maken. En daarbij gaf hij anderen soms niet de eer die ze toekwam.

Daan bestempelt het fragment als "mooi" en geeft aan inderdaad te hebben moeten leren om met een team samen te werken. "Dat is een proces geweest", maar nu wil hij niet meer anders. Narcist vindt hij verkeerd gekozen ("volgens mij weet Filemon niet helemaal wat dat betekent"): "Want je staat in dienst van de droom, niet van het ego". Twan vraagt of dat echt wat anders is. Nou Twan, als je dat moet vragen moet je samen met Filemon even in het woordenboek gaan kijken.

Nu komen we op interessant terrein. Het gaat over ideeën, over innovativiteit, IP recht. Wanneer is iets "nieuw". Pak wat je pakken kan en doe er je ding mee. Heel eerlijk gezegd, is dat natuurlijk wel waar het op neer komt. Twan doet ook een briljantie duik in het zakje: "Marie Curie heeft de röntgenstraling uitgevonden". Twan, schat, er is echt een verschil tussen dingen ontdekken (zoals hoe straling werkt, die röntgenstraling zelf is ontdekt door meneer... wait for it... Röntgen) en dingen uitvinden. Iets voor het eerst ontdekken (een proces ophelderen) kan inderdaad maar één keer voor het eerst. Maar er daarna iets mee doen? Iets uitvinden? Er iets mee creëren? Dat kan op duizend-en-een-manieren. En dat kan ook door verschillende ontdekkingen te combineren. Dat deed Steve Jobs ook. De meest briljante uitvindingen brengen bestaande ideeën samen (music on your phone!)

Ook prinses Laurentien wenst Daan toe om "met beide benen op de grond te blijven staan" en toch te vliegen. Bon, je zou uit al deze fragmenten inmiddels kunnen afleiden dat Daan zich misschien op een moment bevindt waarop het hem naar de bol kan stijgen (denk Lindsay Lohan) of waarop hij terug kan gaan naar zijn basis en met de nu verkregen bekendheid toch gewoon zijn eigen originele ding kan doen. Misschien moet Daan daar met een goed glas wijn maar eens over na gaan denken, als hij een keer tijd heeft. Maar het is lastig om stil te staan, als je eindelijk in de gelegenheid bent om eens flink te jagen.

Waar het uiteindelijk op stuk loopt, is een fragment van een wetenschapper uit Delft, die eigenlijk vrij onomwonden stelt dat Daan een prachtige vorm geeft aan ideeën van anderen, maar dat hij qua inhoud en techniek helemaal niets zelf kan bedenken en ontwikkelen. Zijn Smog toren werkt niet goed, want hij heeft de verkeerde vorm (maar het is wel een publiekstrekker) en het concept blijkt al op meerdere plekken toegepast te zijn. Hetzelfde geldt voor de lichtgevende dansvloer, die ook gebaseerd is op techniek die aan de TU Delft is ontwikkelt. Daan is na dit fragment ineens flink over de zeik: "Wat zijn we aan het zeiken!" en onderbreekt de uitzending voor een plaspauze.
Dit was het moment waarop de TV dokter gisteren in de uitzending viel. Nu zij alles rustig terugkijkt en analyseert, vallen er een paar dingen op: Ten eerste raakt de man uit Delft een gevoelige snaar, want in plaats van zich gewoon weer rustig te verdedigen en uit te leggen hoe het nu eenmaal werkt in de wereld, slaat Daan helemaal op tilt en loopt de zaal uit. Je kunt dan weinig anders denken dan "waar rook is, is vuur." Ten tweede: De TU Delft moet hoognodig wat aan haar valorisatie gaan werken als er allerlei ideeën zomaar gejat worden. Als die smog-toestand van die wetenschapper zo geweldig is (idem dansvloer), dan hadden ze dat in Delft moeten patenteren*. Tenzij het je als hardcore wetenschapper alleen maar om de fundamentele kennisvergaring gaat, maar die tijden zijn dankzij dit kabinet wel voorbij. Natuurlijk ben je enigszins gepikeerd als je levenswerk door iemand anders wordt toegepast en diegene krijgt alle lof toegezwaaid. En natuurlijk zou het Daan sieren als hij iemand was die altijd keurig netjes iedereen overal precies de credit gaf die hen toekwam. Maar de een verkoopt zichzelf nu eenmaal wat beter dan de ander**. Daan wordt niet aangevallen omdat hij boven het maaiveld uitsteekt, maar omdat hij zichzelf en zijn product goed weet te verkopen. "The leader of the band", noemt hij het zelf. Wat wil iedereen dan? Dat hij bij elke TedX talk en bij elk interview een acknowledgmentlijst opratelt? Alsof het journaille dat altijd naarstig op zoek is naar soundbites daarop zit te wachten.

Als hij weer terugkomt, is de lol er wel vanaf. Gelukkig houdt hij aan het eind nog een gloedvol betoog. De nay-sayers (het mag niet, het kan niet, het bestaat al) moet je negeren en vervolgens moet je je eigen dromen waar gaan maken door je creativiteit de vrije loop te laten.

De TV dokter schat maar zo dat Daan en Twan geen gezellige nazit hebben gehad.

Jammer van de toon van deze Collegetour, die, zoals veelvuldig op Twitter opgemerkt werd, agressiever en kritischer was naar één van onze meest innovatie ontwerpers dan destijds naar Holleeder. Jammer dat journalisten soms ook alleen maar in stront willen roeren en alles persoonlijk moeten maken in plaats van het over grote concepten en spannende plannen voor de toekomst te willen hebben. Dit interview hadden ze beter door Diederik Jekel af kunnen laten nemen.
Om haar vertrouwen in Daan weer te herstellen, zou de TV dokter de aflevering van Zomergasten die nog altijd op haar recorder staat willen terugkijken. Maar dat kreng van Ziggo vertoont weer eens kuren. Misschien is het toch tijd voor een innovatieve move naar de cloud van KPN.


Note added 21 Februari @15:58: Overigens, alle antwoorden waar Twan zo ontzettend naar zat te graven staan heerlijk in dit artikel: https://www.vn.nl/profiel-daan-roosegaarde/ 

* Volgens het artikel in de Metro (zie onder, **) heeft wetenschapper Bob trouwens 17 patenten, dus het valt allemaal wel mee. Wat dan weer de vraag oproept of dit een slim staaltje editing is van de programma makers, of dat Bob en Daan gebrouilleerd zijn. Collegetour wordt steeds meer Story en Privé - wat een onderwijsverloedering!

** Overigens zijn er genoeg berichten te vinden waarin de smog tower als samenwerking tussen Daan en Bob wordt beschreven, waaronder die van Studio Roosegaarde zelf (https://www.studioroosegaarde.net/project/smog-free-project/info/). En een paar jaar terug liet diezelfde wetenschapper zich in de Metro nog heel lovend uit over de samenwerking (http://www.metronieuws.nl/overig/2013/12/bob-ursem-en-daan-roosegaarde-schieten-een-blauw-gat-in-smogwolk). En ook hier lijkt alles koek en ei: http://www.wired.com/2015/09/tower-purifies-million-cubic-feet-air-hour/

Marco

Vroeger, toen er in West Europa tijdens de oudejaarsnacht nog niet zomaar tientallen vrouwen in het openbaar op straat werden aangerand door groepen mannen die zich als holbewoners of beestachtige predatoren gedroegen, nou ja, een paar jaar geleden dus, woonde de TV dokter een aantal jaren in het buitenland. En eens in de zoveel tijd, komt zij er nog steeds achter dat ze toen iets gemist heeft.

Eerder schreef zij al over de opkomst van Woe en van der Laan, alsmede Nick en Simon. Dankzij de documentaire serie "Marco Borsato 25 Jaar: Is Meer Dan Ik Alleen", die nu herhaald wordt op RTL4, weet de TV dokter nu dat zij ook het faillissement van één van Nederlands meest succesvolle zangers heeft gemist. Kennelijk is Marco in 2009 alles kwijtgeraakt. Het zal niet helemaal het Rad van Fortuin zijn geweest dat Leontien voor ogen had, toen ze elkaar in het Engels (?) het jawoord gaven.

De documentaire reeks is fascinerend. Fascinerend dat een zanger die nog steeds in de bloei van zijn carrière zit (zowel hit-technisch als coach in TVOH) een zesdelige serie krijgt. Met Gijs Scholten van Aschat als voice-over. Okee, Marco maakt hits - de TV dokter heeft er ook een paar tussen de favorieten in haar afspeellijst staan. Sterker nog, in het jaar dat zij in Amsterdam ging studeren, domineerde "de meeste dromen zijn bedrog" de hitlijsten, en daarmee, haar herinneringen uit die periode. Okee, Marco krijgt hele stadions vol. Maar zes delen? Met Gijs als voice over? Het is een historisch document van Loe de Jong achtige proporties* dat over Prins Bernhard niet misstaan zou hebben.

Het epos is gemaakt door Media Luna, gespecialiseerd in het vertellen van verhalen. Nu is die heerlijke luisterboekenstem van Gijs natuurlijk altijd een balsem voor de ziel, en het maakt dus niet eens zoveel uit of hij nu Shakespeare declameert of de kunsten van John Ewbank bejubelt (sorry, Gijs), dus dat zit wel goed. Media Luna doet meer met Marco (en War Child), zo staat op de site. Maar niet gevreesd, Media Luna maakt ook documentaires voor de Efteling en doet dingen in opdracht voor het comité 4&5 mei. Die club lijkt dus wel legit.

Interessant is natuurlijk wel de opdrachtgever: Muscia E Bookings (het management en boekingskantoor van Marco) en RTL4. Daarmee is het natuurlijk toch een beetje een ego-document. Het levert een enigszins schizofrene situatie op, als vervolgens iedereen uit team Borsato en de nodige RTL4 coryfeeën (waaronder Wendy van Dijk) geïnterviewd worden. Zo valt het bijna in de categorie reclamespot die in de aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen niet zou misstaan.

Het gevolg is dan ook dat er natuurlijk alleen maar veren in elkaars reet worden gestoken, ook al wekt de documentaire de indruk dat dit allemaal vrij integer gebeurt. Er zit ook tegenslag in (zoals voornoemd faillissement), maar iedereen blijft beschaafd. Lieve hemel, wat zijn dit een hoop redelijke, lieve en warme mensen bij elkaar. De enige reden dat de documentaire (die hier en daar toch wat trekt als ware het de Bold en de Beautiful zodat je denkt: nou jongens, dit had ook wel in twee delen minder gekund) werkt, is omdat je het Marco gunt. Zelfs als er maar een kwart van waar is, dan moet Marco een Ontzettend Fijn Mens zijn.

Nee, de TV dokter stelt "Making a Murderer" nog even uit en wentelt zich vanavond weer in de warme deken van Gijs en Marco. Want zij hoopt dat de pleinen in Keulen en overal ter wereld uiteindelijk toch vooral gedomineerd zullen worden door redelijkheid en beschaving. Desnoods met een RTL4 sausje eroverheen. Het alternatief is te gruwelijk om over na te denken.


* oeps, Nynke maakte die vergelijking 9 maanden geleden al, ziet de TV dokter nu op http://nynkekijkttv.tumblr.com/post/115019362861/marco-borsato-25-jaar-is-meer-dan-ik-alleen Nou, dan moet er wel een kern van waarheid inzitten.

Strak in het pak

Even dacht de TV dokter dan Arjen Lubach simpelweg een te strak pak had aangetrokken in zijn terugblik op 2015. Nu zit er bij de TV dokter ook wel eens een knoopje niet helemaal lekker (of een buik in de weg, het hangt er maar vanaf vanuit welk perspectief je dat bekijkt). Maar mocht zij zelf ooit op het podium van de Stadsschouwburg staan voor een volle zaal voor een televisieregistratie die vervolgens op primetime wordt uitgezonden, dan hoopt zij toch dat er iemand zo vriendelijk is om te zeggen: doe toch dat andere knoopje maar dicht. Nog beter, iemand die net zo handig is met naald en draad als met woordgrappen zodat er niet alleen last minute text changes maar ook last minute tailoring alterations kunnen worden doorgevoerd. Op zijn minst iemand die haar vlak voor het opkomen influistert: Denk er in elk geval om dat je je jasje open doet als je gaat zitten (de TV dokter kan zich overigens niet voorstellen dat iemand daarbij ook maar enige vorm van externe aansporing nodig zou hebben, want de ergste afgang vlak na het opkomen is toch wel een en plein publique gesprongen naad).

Maar zoals vaker, zette Lubach de TV dokter op het verkeerde been. Na het zien van de oudejaarsconference van Herman Finkers kan zij immers niet anders dan concluderen dat het pak van Arjen een briljante knipoog was naar Finkers, die eveneens scheef in het pak zat. Net als de dubbele stropdas, waarmee Lubach eerder in het seizoen voor de goede verstaander een hommage bracht aan Back to the Future, bleek zijn outfit een verborgen boodschap te bezitten. Well played, Arjen.

Overigens moet de TV dokter toegeven dat zelfs met een slechtzittend pak Arjen Lubach het goed doet op haar vette-shit-of-kekke-snitlist. Zij weet niet of het u is opgevallen, maar de vaderlandse  televisieman kleedt zich tegenwoordig überhaupt heel behoorlijk. Was een paar jaar geleden de Minister President in zijn onberispelijk blauw nog de enige vent met een beetje stijl, inmiddels is dat toch een beetje een ouwe-lullen-Mao-pak geworden. Zo heeft Lubach altijd goede stofjes en die paarse stropdas stond heel goed bij het decor (wel een beetje paaps, maar misschien was ook dat een foreshadowing van de katholieke grappen van Finkers). Bij de TV dokter gooit hooguit het ruitjespak van Rik van de Westelaken hogere ogen (zij kan er zo snel even geen screenshot van vinden), al zijn de subtiele verwijzingen naar jasjes van Kaptein Von Trapp in de kragen van Art Rooijakkers en Mathijs van Nieuwkerk (eveneens op nieuwjaarsavond) ook niet onopgemerkt gebleven...

Indiana Jones: An apple for the teacher

Deed de TV dokter ook nog iets nuttigs in de kerstvakantie? Jazeker. Zij bestudeerde één van de grootste filmklassiekers aller tijden: Indiana Jones Raiders of the lost Ark. Voor wie geïnteresseerd is in het maakproces, biedt deze film uit 1981 een aardig kijkje in de keuken. Zo is daar een aflevering van de Scriptnotes podcast, waarin de loftrompet op de film wordt gestoken door de twee hosts (en screenwriters) John August en Craig Mazin. Al een flinke tijd geleden bespraken de heren de volledige film, maar in het kader van hun kerstreces (en als aanloopje naar één van de volgende afleveringen waarin screenwriter Lawrence Kasdan langskomt) besloten zij deze re-run online te zetten (je weet dat je oud wordt als zelfs podcasts al lang genoeg bestaan om uit een uitgebreid reservoir aan past episodes voor een re-run te putten). Daarnaast is ook het script van de film online te vinden (in elk geval de third draft) en, best of all, is er een integraal transcript van een get-together van George Lucas (die samen met Phil Kaufman het idee voor het verhaal en het personage Indiana Jones bedacht), Steven Spielberg (die de film regisseerde) en Lawrence Kasdan online terug te vinden. Samen met het uiteindelijke eindproduct is dat een sloot aan materiaal om te bestuderen en zo te zien hoe Raiders of the lost Ark tot stand is gekomen.

Nu moet de TV dokter eerlijk bekennen dat zij pas echt een zwak voor Indiana Jones kreeg in het begin van de jaren '90, toen de onvolprezen TV serie "The Young Indiana Jones Chronicles" werd uitgezonden. De soundtrack en de cinematografie van die reeks zijn met zoveel aandacht en liefde gemaakt dat je na het zien bijna geschiedenis zou willen gaan studeren (of op z'n minst historisch drama wilt gaan schrijven).

Sean Patrick Flanery als jonge versie van Indy was trouwens ook geen onaangename bijkomstigheid, maar dat terzijde. Sean is tegenwoordig overigens 50 (waar blijft de tijd) en geeft martial arts les in Hollywood, mocht u zich dat afvragen.



Met name de transcripts van de Lucas/Spielberg/Kasdan sessie zijn interessant en vermakelijk. Je ziet haast voor je hoe Kasdan alleen maar stil aantekeningen zit te maken terwijl George Lucas wilde ideeën spuit. Heel af en toe gooit Spielberg ook nog iets in de strijd. Soms laat Lucas het hangen, vaker wuift hij het weg of praat hij eroverheen. Kasdan distilleert als hij de kans krijgt wat thematiek en rode lijn uit het oerwoud aan invallen en stelt soms een vraag om er zeker van te zijn dat hij Lucas nog kan volgen.
Het is veel te leuk om al dit materiaal zelf te bestuderen en te vergelijken, dus dat gaat de TV dokter hier mooi niet voor u doen. Wel wil zij nog even de aandacht vestigen op de "Apple for the teacher" discussie, naar aanleiding van een scene uit het eerste deel van de film. De setting en de scene lijken vrij simpel:

Indy geeft een archeologie college aan een zaal met grotendeels zwijmelende jonge dames. Zijn baas, Marcus Brody, komt binnen omdat hij bezoek heeft van de geheime dienst die iets willen vragen. Als de bel gaat, stroomt het lokaal leeg en dan gebeurt er iets waar menig forum bezoeker zich het hoofd reeds heeft gebroken: Een jonge man legt, ietwat kwaad, een appel neer op de lessenaar. Marcus Brody neemt er een hap uit om Indy ondertussen te informeren over het bezoek uit Washington. 

/End scene.

Waarom zit deze scene in de film? Menig forumbezoeker heeft zich hierover inmiddels het hoofd gebroken. Mocht een scene kapot geanalyseerd kunnen worden, dan is dat met deze scene hoogstwaarschijnlijk wel gebeurd. De TV dokter zal nooit vergeten dat zij op de middelbare school tijdens de literatuurlessen Nederlands altijd ruzie kreeg met haar leraar omdat ze vond dat hij overal teveel achter zocht. Waarom mocht graan niet gewoon wuiven? Was er echt over iedere lettergreep nagedacht door de schrijver? Jazeker dames en heren, ook de TV dokter was ooit jong en naïef (al sterkte deze anekdote van Tim Krabbé haar altijd in haar vermoeden dat de lezer/kijker/luisteraar altijd meer symboliek weet te duiden dan de maker er opzettelijk in heeft gestopt).
In dit geval wordt de scene uitgelegd als een strijd tussen Indy en Brody: de appel is voor Indy, maar Brody eet hem op. Het bevestigd hun status: uiteindelijk is Brody de man die de scepter zwaait. Of als foreshadowing voor de rest van de film: net als het beeldje uit de openingsscene, slaagt Indy er niet in om zijn schatten te veroveren. Alles wat hij heeft, verliest hij weer. Of als homage aan de Marx brothers, die het ook wel eens over appels hadden, zowel in "A night at the Opera" (Lassparri: "They threw an apple at me!" Groucho: "Well, watermelons are out of season.") als in een classroom setting. Anderen lezen er meer psychologie in aan de kant van de student die de appel doneert: hij zou zich temidden van al die verliefde studentes niet goed kunnen profileren en de docent daarom als het ware maar willen omkopen. Hij smijt de appel inderdaad met enige frustratie op de lessenaar. Heeft hij soms ook een crush op Indy? Nee, dat is te vergezocht. Of niet?

Hoe het ook zij, het voorval zit er zeker niet voor niets in. Want wie goed naar deze scene kijkt (zie onderstaande compilatie), ziet dat deze scene in elk geval twee keer is opgenomen, met een andere opstelling van zowel camera als acteurs. De jonge man in kwestie zit in de uiteindelijke montage aanvankelijk op de eerste rij, met de appel al voor zich op tafel (boven, close shot), om vervolgens in de tweede helft vervangen te zijn door de dame die eerst uiterst rechts zat (midden, wider angle). Een klein continuiteitsprobleem, knap gemaskeerd door het wisselende camerastandpunt/de zoom waarbij de dames met het rode en groene vest als visueel anker dezelfde plaats in het beeld blijven bezetten. Het zou de TV dokter nooit opgevallen zijn als er niet zoveel te doen was om die appel. De jongen met de appel (en de vlinderstrik) moest tenslotte dralen om als laatste het lokaal te verlaten en in het voorbijgaan de appel op de lessenaar te kunnen deponeren. Dat dralen gaat nu eenmaal makkelijker als je ergens achteraan zit.