zaterdag 13 oktober 2012

College Tour: Holleeder

Inspiratiemateriaal voor de volgende generatie. Rara, wie hoort er niet in het rijtje thuis?
Bron: NTR website

Vooruit, laat de TV dokter zich ook maar mengen in het gekrakeel rondom de deelname van Willem Holleeder. Nog afgezien van het feit of de TV dokter een mening heeft over het feit of het juist is een topcrimineel een podium te geven waarop hij zichzelf kan witwassen, was haar eerste gedachte bij het horen van zijn naam als gast in 'College Tour': "Wat kan een student daar nou in vredesnaam voor inspirerends van leren?" Na het zien van de uitzending kan zij u vertellen: Vrij weinig (of, in de woorden van Holleeder "Je best doen en gelukkig worden"). Maar helemaal mislukt wil zij deze aflevering ook niet noemen, al was het niet om redenen die zij vooraf had kunnen bedenken. Voor wie het niet gezien heeft: Willem Holleeder praat als Johan Cruijff, ziet eruit als Johan Vlemmix en houdt van mensen.

Goed of Fout?
De afgelopen week ging het in de diverse media vooral over de vraag of het juist was om Holleeder gesponsord door de publieke omroep op prime-time zijn zegje te laten doen. In eerste instantie vond de TV dokter dat ook maar niets. Je voelt je als Desmond Tutu toch lichtelijk genaaid als blijkt dat een paar weken na jouw optreden één van Neerlands topcriminelen zijn levensvisie aan die zaal studenten mag gaan verkondigen. Tegelijkertijd is ons rechtssysteem erop gebaseerd dat iemand die zijn straf heeft uitgezeten, klaar is met boete doen. Natuurlijk zitten mensen vol vooroordelen. En er blijft misschien altijd wat smet aan zo iemand kleven, maar als diegene nou echt zijn leven wil beteren? Dan zou hij daar toch de kans voor moeten krijgen? Oprah zou zo iemand ook op de bank willen hebben. Zakdoekje erbij, leermomentje, vergiffenis vragen* aan de familie Heineken en dan na afloop met alle studenten een biertje pakken in de kroeg.
Daarbij: wat is 'goed' en wat is 'fout'? De uitzending met Eric Schmidt had toch ook wat onaangename momenten waarin je die gozer niet helemaal vertrouwde en even een mentale aantekening maakte om voortaan toch maar met Bing te googlen. Holleeder is niet eens de eerste gast met besmet blazoen. Nick Leeson, de man die in zijn eentje de Britse Barings Bank ten onder wist te laten gaan, zat ook al eens in een uitzending. Toegeven, wat onhandig gehannes met andermans geld is wat anders dan twee mannen een paar weken lang aan een muur vastketenen. Om over allerlei andere duistere praktijken nog maar te zwijgen. Inspirerend? Natuurlijk niet. Dan liever André Kuipers of Joop van den Ende. Maar op zich is er niets mis om studenten in aanraking te laten komen met de zelfkant van de maatschappij. Om ze daarover zelf een oordeel te laten vormen. Om ze misschien minder zwart wit te leren denken. En als je dat bewerkstelligt door ze kritische vragen te laten stellen, dan zou je zelfs kunnen argumenteren dat het bijdraagt aan hun academische vorming. In dat geval helpt het overigens wel mee als de gast in kwestie serieus en open op de vragen ingaat. En juist dat ontbrak er nogal aan bij Holleeder. Wel werd de uitzending, waarvoor de TV dokter aanvankelijk toch (ze geeft het maar eerlijk toe) een beetje sensatiebelust was gaan zitten, interessant voer voor psychologen. Wat dat betreft had Holleeder beter bij Pavlov te gast kunnen zijn: Inhoudelijk liet hij misschien weinig los, maar als mens zat daar toch een personage waar een goeie character actor in een crime thriller nog een puntje aan zou kunnen zuigen.

Voer voor psychologen
Het was eigenlijk jammer dat er zoveel rechtenstudenten in de zaal zaten (waarvan een aantal ruiterlijk toegaf college te krijgen van Holleeder's advocaat. De TV dokter zou haast 'Objection!' willen roepen). Want op iedere vraag die ook maar iets met aantijgingen, verdachtmakingen, enge zaakjes of al dan niet aanwezige bodyguards te maken had (en dat waren er nogal een paar), was het antwoord "geen commentaar". Een aanhoudend doordrammertje dat strafrecht studeerde en nog wel even aan zijn ondervragingstactiek mag sleutelen, ving nul op het request. Tsja. Zo komt een vraaggesprek natuurlijk maar moeilijk op gang.
Wat er dan wél had moeten gebeuren, bleek toen een psychologie student aan Holleeder wist te ontfutselen dat hij graag psychologie had willen studeren en Holleeder wel doorhad op welk Freudiaans spoor zij zat. Op dat moment, toen hij even uit het lood geslagen was, had er een leger aan sociologen in de dop, toekomstige klinisch psychologen en aanstormende psychiaters moeten opstaan in de collegebanken. Aangevuld met een paar politicologen, die nooit vies zijn van een stevig debat. Dit was het ogenblik geweest om Holleeder het vuur na aan de schenen te leggen. Om hem met een spervuur aan vragen te bestoken en zo een kijkje in zijn ziel te krijgen en inzicht te krijgen in hoe hij denkt over mens en maatschappij. En dan niet met de iets te directe vraag "Hebt u überhaupt een empathisch vermogen?" Maar met een iets handiger sluipaanval. Helaas. Goed doorzagen bleef helaas uit. Helemaal ongelijk kan de TV dokter de aanwezige studenten ook weer niet geven, want zelfs met het glas van de televisie ertussen was alleen de blik in Holleeder's ogen bij tijd en wijle al onaangenaam intimiderend. Misschien kijkt de TV dokter teveel CSI en soortgelijke televisie, maar zij meende toch wat psychopathische (vooruit, laten we dat wat afzwakken... wat enge en manipulatieve) trekjes te ontwaren, zo hier en daar.

Leermomentje
Volgens eigen zeggen zat Willem Holleeder bij College Tour omdat hij het "leuk" vond. Voor iemand die met die insteek was komen opdraven, was hij wat was kort van stof en reageerde hij te vaak te gepikeerd. Slechts één keer slaagde Twan Huys erin hem iets toe te laten geven, door hem de uitspraak te ontlokken dat hij nooit de controle verliest, wat de TV dokter toch niet anders kon uitleggen dan als een bekentenis dat alles wat hij deed met voorbedachte rade was. Wat Holleeder vooral liet zien was een flike dosis controle en een streetsmart attitude vermengd met een knap staaltje retorisch vermogen. Te zien aan het gemak waarmee hij al in minuut één de overhand nam (door Twan Huys te verrassen met een uitgeprinte e-mail), vragen meteen afketste ("Waarom denkt u dat wij u zouden moeten geloven?" "Dat denk ik niet, u mag mij ook niet geloven") of gewoon niet beantwoorde (Eén vragensteller kreeg zelfs het kinderachtige "Ben je er nou nog? Ga strafwerk maken" naar zijn hoofd geslingerd), hebben de vele uren die hij in de nabijheid van Nederlands grootste strafpleiters heeft doorgebracht hem geen windeieren gelegd. Nu maar hopen dat zijn columns in de Revue een hogere informatiedichtheid zullen hebben dan dit televisieoptreden.

* Holleeder was trouwens de eerste om te ontkennen dat hij daar zat om sympathie te kweken.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten