Als de dijken breken

Vooruit. Echt vrolijke televisie is het niet. Maar ieder weldenkend mens is toch al in een doemstemming. Met een Amerikaanse president-elect die ontkent dat er überhaupt sprake is van klimaatverandering, en een prognose dat Nederland de gestelde klimaatdoelen bij lange na niet gaat halen tenzij er daadwerkelijk iets fundamenteel verandert,  kon dit er ook nog wel bij. Sterker nog, dan is een dramaserie over doorbrekende dijken niet eens erg vergezocht. De TV dokter zou het eerder 'goed getimed' willen noemen.

Helaas valt het oordeel over "als de dijken breken" (#addb) nu na een paar weken toch wat negatief uit. Vreemd genoeg ligt dat niet aan wat bij zo'n High Concept Productie wellicht het meest kritische element lijkt: de kwaliteit van de visual effects. Er was op Twitter wat commentaar omdat de bomen klaarblijkelijk niet meebewogen in de hevige slagregens, maar daar heeft de TV dokter doorheen gekeken. Al dat water, met volgelopen polders en binnensteden, ziet er zeer geloofwaardig uit. De aflevering van gisteravond eindigde met een shot van Rotterdam Centraal, waar alleen de allerhoogste nok van het karakteristieke stationsgebouw nog boven het water uitstak.
Op de cast is ook al weinig aan te merken. Meneer Aart die in zijn bovenwoning opeens een pre-teen op zijn bord krijgt en die weinig anders kan doen dan wachten. Weinig dingen zijn zo interessant als Aart Staartjes alledaagse dingen te zien doen en horen zeggen. Gijs Scholten van Aschat als minister president: we zouden in onze handjes mogen klappen als het echt zo was. En als acteur is hij natuurlijk sowieso een topper van ongekend kaliber. En toch zit daar de zwakke plek van de serie.
Als de dijken breken legt namelijk prima het probleem van onze tijd bloot. Een tijd waarin we denken dat alles maakbaar is. Dat we overal recht ophebben. Dat alles gaat zoals wij willen, als je maar hard genoeg werkt/zeurt/schreeuwt en genoeg geld hebt. Toegegeven, het is wat stom/onwaarschijnlijk dat dat irritante gezinnetje van Suzan Visser met hun vette auto zo'n modderig omgeploegd veld inrijdt om zich daar in de modder in te graven. Maar als afspiegeling van het verwende 21e eeuwse gezin zijn ze - met smartphone en rolkoffer - goed getroffen. Uiteindelijk blijkt dat wij allemaal, als de natuur het voor het zeggen krijgt, niets anders kunnen doen dan ons overgeven aan de elementen en afwachten. En dat de helft van dat irritante gezin dat moet doen in een hoogspanningsmast in de polder bij Bodegraven, was bij lange na niet het minst onwaarschijnlijke shot dat we tot nu toe hebben gezien. Het probleem van #addb is de totale non-actie bij het regeringsapparaat. De premier staart maar wat voor zich uit. Hij weet zich alleen maar omgeven door een paar al even initiatiefloze collega's. Ze zitten erbij alsof ze allemaal een paar liter valeriaan hebben gedronken. Ontreddering en tijdelijke verslagenheid in aflevering 1 en 2 is tot daaraan toe. Maar in aflevering 4 heerst nog steeds volslagen apathie. Waar is het leger? Waar zijn de strijdkrachten? Waar is ook maar enige vorm van crisis-management? En mocht dat crisismanagement het laten afweten, laat dan in vredesnaam zien dat er in elk geval pogingen worden gedaan. Laat ze maar mislukken, als het falen van de politiek moet worden aangetoond, maar het feit dat er helemaal niemand ook maar enige aandrang lijkt te hebben om actie te ondernemen zorgt ervoor dat elke tikkende klok ontbreekt. Het gevoel van crisis is een snaar die geraakt had moeten worden. Maar nee. Een van de meest essentiële principes (zorg voor een goede spanningsboog) ontbreekt. Het is filmmaking 101. Elke scene op politiek niveau schuurt alsof er zand in de motor zit. Zelfs als de makers de bedoeling hadden om totale non-actie te laten zien, dan hadden ze dat beter kunnen verpakken. De scriptschrijvers hadden er op z'n minst wat verbale peper in kunnen gooien. Talking heads, met wat Aaron Sorkin op z'n laaglands. Met Gijs Scholten van Aschat als minister president had dit een drama van Shakespeare kaliber kunnen worden. Het is hem niet gegund. En die elementaire fout wordt niet goed gemaakt door meters water, hoe realistisch ook.